صلحی بیرون از نهادِ دولت

در نشست قطر طالبان هیچ کسی را به‌نمایندگی از دولت/حکومت افغانستان نمی‌پذیرد. در آن‌صورت کسی که در این نشست شرکت می‌کند بدون شک بزرگ‌ترین خیانت را در حق مردم افغانستان مرتکب می‌شود. تضعیف، سبوتاژ و به‌حاشیه بُردن جایگاه حقوقی نهادِ دولت/حکومت افغانستات در گفت‌وگوها با طالبان نوعی از جنایتِ نرم علیه مردم افغانستان است. اگر طالبان این‌همه جنایت را همه‌روزه مرتکب می‌شوند و انسان می‌کشند، هدف غایی شان تضعیف، به‌حاشیه بُردن و نابودی نهادِ دولت/حکومت در افغانستان است که به‌جای آن امارت اسلامی‌ برقرار کنند. از این‌سو، در نشست‌ها با طالبان از آدرس‌های مستقل و بیرون از نهاد دولت/حکومت افغانستان، در واقع نوعی مشروعیت‌بخشی به‌جنایت‌های طالبان است، و دقیقن نوعی از جنایت به شکل نرم که به معنای دیگر مبارزه و جان دادنِ این‌همه سرباز و مردم عادی که در دفاع از نهاد دولت/حکومت کشته شده‌اند، را بی‌معنا می‌کند. فراموش نکنیم که نهادِ دولت/حکومت به رییس جمهور و سیاست‌های‌شان خلاصه نمی‌شود، بلکه مجموعه‌ی از ارزش‌ها و ساختارهای است که در این دو دهه شکل گرفته‌است، و کسی که بیرون از حیطه‌ی این ارزش‌ها و ساختارها با طالبان گفت‌وگو می‌کنند، گفت‌وگوهای‌شان هیچ نوع مشروعیت قانونی، ارزشی و ساختاری ندارد. و به سخن دیگر مجرم است به تضعیف، سبوتاژ و نابودی نهاد دولت/حکومتی که بر مبنای قانون و رأی عمومی مردم افغانستان در این دو دهه شکل گرفته‌اند. شاید این نوشته‌ نوع نگاه آرمان‌گرایانه به مسئله صلح با طالبان باشد، ولی گذر زمان در ماه و سال‌های آتی روشن خواهد کرد که این افراد/جزیره‌های نهادگریز و نماینده‌های خودخوانده چه خیانت و جنایتی در حق مردم افغانستان و نسل‌های آینده مرتکب شده‌اند. این شیوه صلحی که جریان دارد در همه‌حال در همسویی با طالبان و خواست‌های آن‌ها است، و این‌های هم که به قطر می‌روند، بیرون از نهاد دولت/حکومت هیچ حرف جدی برای گفتن ندارند و هیچ نوع ضمانت اجرایی برای گفته‌های‌شان ندارند.  البته طالبان این موضوع را خیلی خوب می‌فهمند و خیلی هم سنجیده عمل می‌کنند. نشست قطر همانند نشست مسکو برای گفت‌وگوهای صلح نیست، بلکه این نشست‌ها در واقع کمپین برای مشروعیت‌زدایی از نهاد دولت/حکومتی مبتنی بر قانون، اراده مردم، ارزش‌های مدنی و امروزی است، و کسی در این کمپین سهم می‌گیرد، اگر نمی‌فهمد و نافهمیده با طالبان همسویی می‌کند که آن کس احمق است و با حماقت دست به خیانت می‌زند، و اگر کسی که این مسئله را می‌فهمد و اهمیت مسئله را درک می‌کند، ولی باز هم در این نشست شرکت می‌کند، در آن‌صورت او نیز نماینده طالبان است. چون در هرصورت این جریانی که در قالب گفت‌وگوهای صلح با طالبان شکل گرفته است، بیرون از قالب‌های نهادی، در واقع مشروعیت‌زدایی از نظام، قانون و نهادهای سیاسی و قانونی افغانستان است.